Azərbaycanla İran arasında səmimi qonşuluq münasibətləri mövcuddur

1991-ci il oktyabrın 18-də Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra iki dövlət arasında diplomatik münasibətlər sürətlə inkişaf etməyə başladı. İran İslam Respublikası Azərbaycanın müstəqilliyini 25 dekabr 1991-ci ildə tanımışdır. 1992-ci ilin fevralında o vaxtkı Prezident Ayaz Mütəllibovun başçılığı ilə geniş tərkibli nümayəndə heyəti İslam İnqilabının ildönümü münasibətilə Tehranda səfərdə olmuşdu. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 12 mart 1992-ci ildə qurulmuşdur. Həmin vaxtdan İran İslam Respublikasının Azərbaycan Respublikasındakı səfirliyi fəaliyyətini davam etdirir, 1992-ci ilin dekabr ayından isə Azərbaycan Respublikasının İran İslam Respublikasında səfirliyi fəaliyyətə başlamışdır. 1992ci ilin dekabr ayından Naxçıvan MR-də İranın Baş Konsulluğu açılmışdır. 20 oktyabr 2004-cü ildən isə Azərbaycan Respublikasının Təbriz şəhərində Baş Konsulluğu fəaliyyət göstərir.
Ötən 30 il ərzində iki ölkə arasında münasibətlər heç də həmişə hamar səciyyə daşımasa da, hər iki dövlətin siyasi elitasında müştərək tarixi-mədəni irsə, ümumi mənafelərə istinadla, əlaqələrin mehriban qonşuluq və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq çərçivəsində qurulması və inkişafına əsaslanan baxışlar üstünlük təşkil etmişdir. Azərbaycan Respublikası məhz İranla ən uzun sərhədə (765 kilometr) malikdir. Sərhədin o tayında isə on milyonlarla etnik azərbaycanlı yaşamaqdadır. Bu amillər münasibətləri normal məcrada saxlamağı hər iki ölkə üçün zəruri edir. 2014-cü ilin yanvarında Davos İqtisadi Forumunda Həsən Ruhani ilə görüşün nəticəsi olaraq 2014cü il aprel ayının 9-da Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev İrana rəsmi səfər etmişdir. Səfər çərçivəsində Azərbaycan Respublikasının Gənclər və İdman Nazirliyi ilə İran İslam Respublikasının İdman və Gənclər Nazirliyi arasında gənclər və idman sahələrində əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu, Azərbaycan Respublikasının Fövqəladə Hallar Nazirliyi ilə İran İslam Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi arasında fövqəladə halların idarə edilməsi sahəsində əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu, Azərbaycan Respublikası Hökuməti və İran İslam Respublikası Hökuməti arasında “Ordubad” və “Marazad” Su Elektrik Stansiyalarının tikintisi və istismarı haqqında Saziş və digər sənədlər imzalanmışdır.
2014-cü ilin noyabr ayında İran Prezidenti Həsən Ruhaninin Azərbaycana rəsmi səfəri ilə iki dövlət arasında münasibətlərin inkişafına yeni təkan verildi. Səfər zamanı iqtisadi sahədə bir sıra sənədlərlə yanaşı, “Azərbaycan Respublikası ilə İran İslam Respublikası arasında dostluq və əməkdaşlıq haqqında Birgə Bəyannamə” imzalanmışdır. Dövlətlərarası münasibətlər baxımından çox mühüm sənəd olan bu bəyannamədə tərəflər öz ərazisində bir-birinin dövlət suverenliyi və ərazi bütövlüyü əleyhinə yönələn fəaliyyətə imkan verməyəcəklərini bir daha təsdiq etdilər. İran Prezidentinin səfəri çərçivəsində Azərbaycan– İran Biznes Forumu keçirildi.
Hazırda Azərbaycanla İran arasında diplomatik münasibətlərin gərginləşməsinin yeganə təqsirkarı mövcud İran rejimidir və bu yanlışlıqdan geri dönülməsi ilk öncə İran dövlətinin xeyirinədir.
Alidə Aslanova – YAP Sabunçu rayon təşkilatının məsləhətçisi

Tarix: 22-05-2024, 10:23 Oxunub: 78