10:08 / 28-11-2024
İsrail Livanla bağlı qadağa xəritəsi yaydı- Atəşkəs və gərginlik...
09:46 / 28-11-2024
Bayden administrasiyası Ukraynaya növbəti yardımı hazırlayır- 725 milyon dollar dəyəri var...
09:28 / 28-11-2024
Fransa Azərbaycanlaşır: 63% fransız Makrona "GET" deyir
09:24 / 28-11-2024
Qərbdən sərhəddəki missiyaya görə Paşinyana qəzəbli demarş
09:20 / 28-11-2024
Veteran pulu minimum 120 manat olacaq? - VACİB AÇIQLAMA
09:13 / 28-11-2024
Zığ dairəsi-Hava Limanı yolunda bəzi zolaqlar üzrə sürət həddi endirilib
09:09 / 28-11-2024
Bələdiyyə sədrliyinə namizəd olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
09:05 / 28-11-2024
Faciəvi qəza göstərdi ki, nə cərimə, nə zolaq... - Tovuzdakı hadisə
09:01 / 28-11-2024
Bu ölkə Netanyahunu həbs etməyəcək
09:00 / 28-11-2024
"İsrail və "Hizbullah" böyük oyuna qurban getdilər" - Ekspert
08:56 / 28-11-2024
UEFA Avropa Liqası: "Qarabağ" bu gün "Lion"la qarşılaşacaq
08:38 / 28-11-2024
Dəhşətli qəzada ölən və xəsarət alan mülki şəxslərin kimliyi məlum oldu
16:00 / 27-11-2024
Hərbi ekspertin HƏBSİ: Qəsd, yoxsa... - ŞOK DETALLAR
15:30 / 27-11-2024
Sülh sazişi bu vaxta qədər UZANACAQ - AÇIQLANDI
13:01 / 27-11-2024
Rusiyada Quranı yandıran şəxsə rekord cəza
12:57 / 27-11-2024
Xırda məsələləri böyüdürsünüz, elə bilirsiniz ki... - Sahibə Qafarovadan deputata
12:53 / 27-11-2024
5 ildə əlilliyə görə orta pensiya 2,3 dəfə, müavinətlər isə 3,5 dəfə artıb - Sahil Babayev
12:49 / 27-11-2024
Millət vəkillərimiz hər kəsdən gözəl başa düşür ki... - Nazir
12:45 / 27-11-2024
Əlillik almaq çətindirsə, bu il 41 min insan bunu necə alıb? - Sahil Babayev
12:13 / 27-11-2024
Bunu etsək, pensiya sistemi çökər - Nazir
11:24 / 27-11-2024
Qadınların pensiya yaş həddi endirilsin - Deputatlardan təklif
11:21 / 27-11-2024
Spikerdən deputatlara irad: "Sizə qulaq asdıqca..."
11:14 / 27-11-2024
Azərbaycanda yüksək vəzifəli şəxslər işdən çıxarıldılar
10:35 / 27-11-2024
Səhər saatlarında ÜZÜCÜ XƏBƏR! Ölənlər və yaralananlar var
10:32 / 27-11-2024
Şəhid ailələrinə edilən güzəştlərlə bağlı QƏRAR
09:47 / 27-11-2024
TƏBİB: COP29 zamanı ümumilikdə 826 nəfərə tibbi xidmət göstərilib
09:02 / 27-11-2024
Baydenin Trampa qarşı 24 milyardlıq oyunu - Ukrayna üçün İLGİNC PLAN
09:00 / 27-11-2024
Bu, Bakının qırmızı xəttidir: İrəvan pis duruma düşür - Areşev
08:56 / 27-11-2024
“G7” ölkələri Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edəcək
"Peysər", "qaşqaldaq" sözlərinə o mənfi mənaları kim yükləyib? - Alimdən etiraz
"Dilimizin inkişafında sözlərin məna daralması və genişlənməsi, adların metaforlaşması təbii prosesdir. Buna süni şəkildə müdaxilə etmək dilimizi təhlükə qarşısında qoyur".
Bunu filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Şahlar Göytürk deyib. O, gənclərin bir sıra sözlərə fərqli məna yükləməsindən narahatlığını ifadə edib:
"Təəssüf ki, son illər xüsusən dili yaxşı bilməyən ərköyün və çılğın gənclərin nitqlərində belə təhlükəli "məna daralmaları" və "məna genişlənmələri" adi hala çevrilib.
Özünə və ana dilimizə sayğısı olan təcrübəli dil daşıyıcılarının belə "daralma" və "genişlənmə"dən istifadə etməsi mümkün deyil. Müşahidələrim bu fikirdə olmağıma əsas verir.
Bəs bu dili korlayan, sözlərimizə süni şəkildə müsbət və ya mənfi mənalar yükləyən kimlərdir?
Niyə "dəhşətli", "qorxunc" mənalarında işlətdiyimiz "müdhiş" sözünü "möhtəşəm" mənasında işlətməliyik? Siz buna təbii proses deyirsiniz?
Soruşuram, "peysər" ("boyunun arxası"), "qaşqaldaq" sözlərinə o mənfi mənaları kim yükləyib? Bu xalqın müəllimi, həkimi, yazıçısı, şairi, ziyalısımı?
Niyə "xiyar", "badımcan" deyərkən ağla mənfi mənalar gəlməlidir? Niyə "girmək" feilinin yerini tədricən "daxil olmaq" ifadəsi tutmalıdır?
Yüzlərlə belə misal gətirə bilərəm.
Bu şəkildə məna daralması və genişlənməsi ana dilimizi gözdən salmağa, dilimizi öz kökündən qoparmağa xidmət etmirmi? Şifahi ədəbi dilimizi küçə leksikonunda danışanlar elə sıxışdırıb ki, ünsiyyət zamanı hər dəfə "türkün məsəli" ifadəsini eşidirik?
Budurmu məna daralması, məna genişlənməsi? Bizim ana dilimizə belə "təbii proses" lazım deyil.
Lütfən, gözəl və ismətli dilimizi eybəcərləşdirən, urvatdan salan təhlükəli "daralmalar"a, "genişlənmələr"ə qarşı amansız olun, dəyərli soydaşlar!", - deyə o əlavə edib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
"Dilimizin inkişafında sözlərin məna daralması və genişlənməsi, adların metaforlaşması təbii prosesdir. Buna süni şəkildə müdaxilə etmək dilimizi təhlükə qarşısında qoyur".
Bunu filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Şahlar Göytürk deyib. O, gənclərin bir sıra sözlərə fərqli məna yükləməsindən narahatlığını ifadə edib:
"Təəssüf ki, son illər xüsusən dili yaxşı bilməyən ərköyün və çılğın gənclərin nitqlərində belə təhlükəli "məna daralmaları" və "məna genişlənmələri" adi hala çevrilib.
Özünə və ana dilimizə sayğısı olan təcrübəli dil daşıyıcılarının belə "daralma" və "genişlənmə"dən istifadə etməsi mümkün deyil. Müşahidələrim bu fikirdə olmağıma əsas verir.
Bəs bu dili korlayan, sözlərimizə süni şəkildə müsbət və ya mənfi mənalar yükləyən kimlərdir?
Niyə "dəhşətli", "qorxunc" mənalarında işlətdiyimiz "müdhiş" sözünü "möhtəşəm" mənasında işlətməliyik? Siz buna təbii proses deyirsiniz?
Soruşuram, "peysər" ("boyunun arxası"), "qaşqaldaq" sözlərinə o mənfi mənaları kim yükləyib? Bu xalqın müəllimi, həkimi, yazıçısı, şairi, ziyalısımı?
Niyə "xiyar", "badımcan" deyərkən ağla mənfi mənalar gəlməlidir? Niyə "girmək" feilinin yerini tədricən "daxil olmaq" ifadəsi tutmalıdır?
Yüzlərlə belə misal gətirə bilərəm.
Bu şəkildə məna daralması və genişlənməsi ana dilimizi gözdən salmağa, dilimizi öz kökündən qoparmağa xidmət etmirmi? Şifahi ədəbi dilimizi küçə leksikonunda danışanlar elə sıxışdırıb ki, ünsiyyət zamanı hər dəfə "türkün məsəli" ifadəsini eşidirik?
Budurmu məna daralması, məna genişlənməsi? Bizim ana dilimizə belə "təbii proses" lazım deyil.
Lütfən, gözəl və ismətli dilimizi eybəcərləşdirən, urvatdan salan təhlükəli "daralmalar"a, "genişlənmələr"ə qarşı amansız olun, dəyərli soydaşlar!", - deyə o əlavə edib.
Tarix: 27-03-2024, 14:00 Oxunub: 75
Bölməyə aid digər xəbərlər
22-03-2024, 09:30
Azərbaycanda Novruz bayramına qoyulan QADAĞA - AZ BİLİNƏN TARİXİ FAKTLAR
25-12-2023, 15:34
XEYİRXAHLIQ ƏSL ZİYALILIQDIR
21-12-2023, 09:17
ABŞ Yaxın Şərqdə ikinci cəbhəni açdı - Yeni savaşın qorxunc fəsadları...
29-08-2023, 12:14
Mərdan Əliyev: Qəhrəman ANA - Azərbaycan qadınının parlaq rəmzi Mehriban xanım Əliyeva
28-08-2023, 10:59
Etibar Cabbarov: Mehriban xanım Əliyevanın milli maraqlara əsaslanan çoxşaxəli fəaliyyəti Heydər Əliyev ideyalarına sadiqlik nümunəsidir
28-08-2023, 10:47
Faiq Şahbazlı: Mehriban xanımın fəaliyyəti örnəkdir
26-05-2023, 11:18
Vüqar Səlimov: Üzümlüklərdə vaxtında yerinə yetirilən yaşıl əməliyyat yüksək keyfiyyətli və bol məhsulun alınmasını təmin edir
31-01-2022, 10:50
Səttar Möhbalıyev: “Azərbaycan gəncləri gələcək nəsillərə əsl qəhrəmanlıq nümunəsidir”
28-01-2022, 13:23
Kamaləddin Qafarov: “Azərbaycan gəncliyi öz adını xalqımızın ən yeni tarixinə qızıl hərflərlə yazdı”
30-08-2021, 10:46
Alimdən şok - Yadplanetlilər Azərbaycanda olub?
28-05-2021, 07:30
Dr. Nahidə Ağasiyeva-Respublikanın Əməkdar həkimi,Tibb üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
27-02-2021, 00:45
İlham Əliyev mətbuat konfransı keçirdi - Video
4-11-2020, 08:24
Bu sözlər bundan sonra bu cür yazılacaq - Qərar
24-07-2020, 18:07
Rəna xanım Paşayevanın xatirəsinə: “Əlvida, gözəl insan”
24-07-2020, 09:42
İlham Əliyevin yanında su təsərrüfatının vəziyyətinə həsr olunmuş müşavirə keçirildi - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
21-07-2020, 18:03
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Bakıda təqdimat mərasimində - YENİLƏNİB + FOTO/VİDEO
8-07-2020, 16:18
AzTV mövsümü necə başa vurdu və telekanaldan gözləntilər - SORĞU
İlham Əliyev Bosniya və Herseqovinanın rəhbərini təbrik edib
Prezident qarayaxma kampaniyası aparanlara bu cavabı verdi
İlham Əliyev Kəlbəcər Şəhəri Günü münasibətilə paylaşım edib
Bu gün Kəlbəcər Şəhəri Günüdür
İlham Əliyev İsrailin nəqliyyat və yol təhlükəsizliyi nazirini qəbul edib
Prezidentdən göstəriş: geniş islahat paketi hazırlanır
