3-cü Qarabağ savaşı: PLAN POZULDUMU? - Yoxsa hələ də aktualdır?

Erməni diplomatiyasının veteranı, Ermənistanın birinci prezidentinin baş müşaviri və 1991-1997-ci illərdə Qarabağ üzrə danışıqlarda nümayəndə heyətinin rəhbəri Jirayr Liparityan Ermənistanın İctimai telekanalının efirində bəyan edib ki, rəsmi İrəvan sülh müqaviləsi ilə bağlı Azərbaycanın tələblərini qəbul etməsə, yeni müharibə başlaya bilər.

O, qeyd edib ki, Bakının tələbi Qarabağın Azərbaycanın tərkib hissəsi kimi tanınmasıdır və Ermənistanın buna müqavimət göstərmək imkanı yoxdur.

“Bizim buna müqavimət göstərmək qabiliyyətimiz varmı? Niyə əldə edə bilməyəcəyimiz bir şeyi tələb edirik?”, – deyə o, sual verib.

Sabiq müşavir xatırladıb ki, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin tələbləri beş il əvvəl fərqli olub, amma müharibə nəticəsində Bakının mövqeyi daha da sərtləşib.

“Əgər biz 2020-ci ilin yayında masada olan plana razılaşsaydıq, itirdiklərimiz daha az olardı. Əgər biz indi daha çox şey itirəcəyimiz məntiqi ilə çıxış etsək, o zaman bu sənədi imzalamadığımız təqdirdə yeni müharibə ola biləcəyi və bu müharibədə daha çox şey itirəcəyimizi düşünmürsünüz?” – o, bəyan edib.

Onun fikrincə, əgər Ermənistan indi nəyəsə imza atsa, o zaman ən azından, heç nəyin dəyişməyəcəyi şansı qalacaq. “Bizim bu şansı itirməyə və yüz faizlik yeni müharibəyə doğru irəliləməyə haqqımız yoxdur” – Liparityan deyib.

O hesab edir ki, Bakının tələbləri yerinə yetirilməsə, Azərbaycan müharibə etməli olacaq.

“Qarabağ bizim olmadığından, onu təslim də edə bilmərik. Biz artıq Qarabağı itirmişik. Biz müharibə nəticəsində Qarabağ məsələsi ilə bağlı nə isə demək imkanını itirmişik”, – Liparityan əlavə edib.

Təcrübəli diplomat bu sözlərlə nə demək istəyir? Doğrudanmı Ermənistan və Azərbaycan növbəti müharibənin astanasındadırlar? Təəssüf ki, sərhəd xəttində son eskalasiya belə bir müharibənin olma ehtimalından xəbər verir. Bu, bölgəmizdə nəyə gətirib çıxara bilər?

DİA.AZ bildirir ki, Siyasi və İqtisadi Kommunikasiyalar Agentliyinin (Moskva) analitik layihələr üzrə direktoru Mixail Neyjmakov Press Klubun sualına cavab verib. O, hesab edir ki, bu il Bakı ilə İrəvan arasında genişmiqyaslı silahlı eskalasiya riski həqiqətən də mövcuddur.

– Bir tərəfdən, hələlik tərəflər arasında danışıqların intensivləşməsi (“Brüssel formatında” son görüşə və tərəflərin 2023-cü ilin iyulunda analoji tədbirin keçirmək planlarına diqqət yetirin) daha çox gərginliyi azalmasına işləyir. Buna baxmayaraq insidentlərin baş verməsi ehtimalı istisna edilmir. Əgər yaxın aylarda danışıqların gedişində ən azı ictimaiyyətə açıqlanmayan irəliləyiş əldə olunmasa, 2023-cü ilin payızında silahlı eskalasiya riskinin artması ehtimalı var.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, bu şəraitdə Ermənistan hökuməti əlavə daxili siyasi risklərlə üzləşir. Bir tərəfdən, Bakı ilə danışıqlarda potensial mümkün güzəştlərin müzakirəsi belə, İrəvan Ağsaqqallar Şurasına payızda keçirilməli olan seçkilər ərəfəsində Nikol Paşinyanın komandası üçün problem yaradır. Digər tərəfdən, yayda danışıqlarda nə qədər az irəliləyiş olarsa, payızda silahlı eskalasiya riski bir o qədər yüksəkdir.

Tarix: 17-05-2023, 14:22 Oxunub: 16